გრძლად საკითხავი

medik — სამედიცინო აპლიკაცია, სადაც პაციენტები ჯავშნიან და მართავენ ექიმთან ვიზიტებს, იღებენ ყველა სამედიცინო ინფორმაციას — ანალიზების პასუხებს, რადიოლოგიის შედეგებს.

სემ ალტმანი არის ამერიკელი მეწარმე, ინვესტორი და პროგრამული უზრუნველყოფის ინჟინერი. ის ცნობილია, როგორც Loopt-ის — ლოკაციაზე დაფუძნებული სოციალური ქსელის თანადამფუძნებელი და ყოფილი აღმასრულებელი დირექტორი, ახლა კი OpenAI-ის CEO-ა. სემ ალტმანი ტექნოლოგიებისადმი ინტერესითა  და ანტერპრენერული სულით გამოირჩევა. 

დღეს კიდევ ერთი ქართული სტარტაპის ARtttify-ის შესახებ მოგიყვებით, რომლის დახმარებითაც საშუალება გაქვთ, მხოლოდ ერთი ადგილიდან, AI-ის დახმარებით შექმნათ კამპანიის კონცეფცია და AR (აუგმენტური რეალობა) მასალები, ხოლო ბრენდის წარმოჩენა თამაშის მოდელით განახორციელოთ. კომპანიაში ამბობენ, რომ ეს ბაზარზე არსებულ შესაძლებლობებზე 800-ჯერ უფრო სწრაფი, 10-ჯერ ხელმისაწვდომი და მომხმარებელთა 10-ჯერ უკეთესი ჩართულობის მომტანია.

სააღდგომო კვერცხი ტექნოლოგიებში ნიშნავს შეტყობინებას, სურათს ან ფუნქციას, რომელიც დამალულია პროგრამულ უზრუნველყოფაში, ვიდეო თამაშში, ფილმში ან სხვა, ძირითადად, ელექტრონულ მედიუმში. დამალული სააღდგომო კვერცხების ძებნა მსოფლიოს მრავალ ქვეყანაში ცნობილი სააღდგომო ტრადიციაა და ტექნოლოგიურ სამყაროშიც ტერმინი სწორედ აქედან გაჩნდა. რომელია საუკეთესო და ყველაზე კრეატიული სააღდგომო კვერცხი ტექნოლოგიურ ინდუსტრიაში? გთავაზობთ Firebrand-ის შერჩეულ 10 ლეგენდარული შემთხვევის ჩამონათვალს.

იუთუბ არხი Channel LC, სადაც კომპიუტერული თამაშების შესახებ ლაპარაკობს, რეზი ნაჭყებიამ 2018 წელს შექმნა. დღეს 81 000 გამომწერი ჰყავს. თავდაპირველად რეზი ვიდეოთამაშებს რუსულ და ინგლისურ ენებზე სტრიმავდა. ერთ თვის შემდეგ ქართული კონტენტის შექმნაც დაიწყო. მაშინ Youtube რეზისთვის გასართობი იყო, ცოტა ხანში კი შემოსავლის წყაროდ იქცა. ახლა ის Full-Time იუთუბერია.

3D ბეჭდვა (3D Printing) არის სამგანზომილებიანი ობიექტების შექმნის პროცესი მასალის ფენაზე ფენის დამატებით, სანამ სასურველ ფორმას არ მივიღებთ. 3D ბეჭდვა უკვე რამდენიმე ათეული წელია არსებობს, მაგრამ ბოლოდროინდელმა მიღწევებმა ის წარმოების სამყაროს მთავარ ნაწილად აქცია.

«ხელოვნება გამოწვევებს უწესებს ტექნოლოგიას, ხოლო ტექნოლოგია ხელოვნების ინსპირაციაა». — თქვა ამერიკელმა კინორეჟისორმა ჯონ ლასეტერიმ. მართლაც, ხელოვნება და ტექნოლოგია ხშირად იკვეთება და ეს ხდებოდა ჯერ კიდევ მანამ, სანამ გამოჩნდებოდა ციფრული ნახატები, გრაფიკა ვიდეოთამაშებისთვის, NFT და სხვა. ქართველი ფერმწერი, გრაფიკოსი, თეატრისა და კინოს მხატვარი, ხელოვნების მკვლევარი, გამომგონებელი და პროფესორი დავით კაკაბაძე იყო ერთ-ერთი იმ ადამიანებიდან, რომელიც თავის თავში აერთიანებდა ხელოვნების და ტექნოლოგიის ელემენტებს.

ვიდეოთამაშების ფილმად გადაქცევა კარგი იდეა რამდენიმე მიზეზის გამოა. პირველ რიგში, ის ვიდეოთამაშის მოყვარულებს საშუალებას აძლევს, ნახონ, თუ როგორ ცოცხლდებიან მათი საყვარელი პერსონაჟები და ისტორიები დიდ ეკრანზე. ეს გვეხმარება, შევისწავლოთ  თამაშის სამყარო ახალი და საინტერესო გზებით, რაც უნიკალურ კინემატოგრაფიულ გამოცდილებას ქმნის.

რობოტიკის სკოლა, რომელსაც ახლა 100-ზე მეტი მოსწავლე ჰყავს, რუსთავში მოქმედი არასამთავრობო ორგანიზაციის, საგანმანათლებლო ინიციატივების ქართული ასოციაციის (სიქა) ერთ-ერთი პროექტია, რომელიც ევროპის ფონდმა დააფინანსა.

თანამედროვე სამყაროში ბევრი ადამიანისთვის სოციალური ქსელები ერთ-ერთი მთავარი თავშესაქცევია. ადამიანები უფრთხილდებიან ონლაინ პერსონას და ცდილობენ, თავი მაქსიმალურად კარგად წარმოაჩინონ. ერთი შეხედვით იდეალურ რეალობას სოციალური ქსელების მომხმარებლებზე მნიშვნელოვანი გავლენა აქვს. გავლენის ქვეშ განსაკუთრებით ბავშვები ექცევიან — მოზარდები, რომელთა ფიქრები, შეხედულებები და სტანდარტები ჩამოყალიბების ეტაპზეა. ექსპერტები, ფსიქოლოგები, მშობლები აქტიურად მსჯელობენ, რა ასაკიდანაა მიზანშეწონილი არასრულწლოვანისთვის სოციალური ქსელის ქონა და როგორ შეიძლება დავიცვათ ისინი მავნე ტენდენციებისგან, რომელსაც ეს პლატფორმები ქმნის.

19 წლის კაილამ, ბერკლიდან, კალიფორნიიდან, ხელოვნურ ინტელექტზე ექსპერიმენტები ჩაატარა. მან დაადგინა, რომ ხელოვნურ ინტელექტთან საუბარი ძალიან ჰგავდა ადამიანებთან საუბარს და თერაპიასაც კი აგონებდა.

ერთი შეხედვით, გეიმერობა ყოველი 80-იანი წლების ბავშვის მიუწვდენელი ოცნებაა. სინამდვილეში, გეიმინგ ინდუსტრია გვთავაზობს მრავალ კარიერულ შესაძლებლობას. თამაშების ინდუსტრია იზრდება და ძლიერდება, ამ ძალას კი მას მოთამაშეთა გლობალური ქსელი, კრეატიულობა, ტექნოლოგიების სწრაფი განვითარება და მრავალი სხვა უნარი აძლევს.

Koala ახალი ჩატბოტია, რომელიც Meta-ს LLaMa-ს ვებიდან შეგროვებული დიალოგის მონაცემებით გაიწვრთნა. ის ბერკლის უნივერსიტეტში, Berkeley Artificial Intelligence Research-ში აკადემიური კვლევის მიზნით შეიქმნა შიანგ გენგის, არნავ გუდიბანდეს, ჰაო ლიუს და ერიკ უოლესის მიერ. ჩატბოტის კვლევისას მომხმარებლებმა ის შეადარეს ChatGPT-სა და სტენფორდის Alpaca-ს. Koala-ს კვლევის შედეგები აჩვენებს, რომ ჩატბოტს შეუძლია, ეფექტურად უპასუხოს მომხმარებლის სხვადასხვა შეკითხვას, დააგენერიროს პასუხები, რომლებიც ხშირად უკეთესია Alpaca-ს პასუხებზე და თანაბარია ChatGPT-თან შემთხვევების ნახევარზე მეტში.

თამაშების სტრიმინგისთვის ერთ-ერთი ყველაზე დიდი პლატფორმა YouTube-ია.  ამჟამად, მსოფლიოს მასშტაბით, პლატფორმაზე ყველაზე მეტი მაყურებელი შემდეგ თამაშებს ჰყავს: Mobile Legends: Bang Bang PUBG Mobile Minecraft Apex Legends League of Legends ჩვენ დავაკვირდით ქართველი გეიმინგ იუთუბერების არხებს. და შედეგად, წარმოგიდგენთ საქართველოში პოპულარულ თამაშებს.

ტიმ კუკი Apple-ის აღმასრულებელი დირექტორის როლში სკეპტიკოსებს დაუპირისპირდა და მსოფლიოს ყველაზე კრეატიული კომპანია მკაცრი მიდგომებით გარდაქმნა. ახლა, GQ-სთან გულწრფელი საუბრისას, ის თავის ხელმძღვანელობაზე ახალ წარმოდგენას გვთავაზობს — განმარტავს, რატომ თვლის თავს აუტსაიდერად და Apple-ის მთავარ ღირებულებებზე გვიყვება.

კრიპტო ვალუტა, ბიტკოინი, ბლოკჩეინი, კრიპტო ბირჟა, კრიპტო საფულე — ტერმინები, რომლებიც დღევანდელ ფინანსურ და ტექნოლოგიურ სფეროებს აერთიანებს თანამედროვეობის ერთ-ერთ წამყვან ტენდენციას წარმოადგენს. ბევრისთვის ეს თაღლითობაა, ბევრისთვის — გამდიდრების გზა. თუმცა, მიუხედავად იმისა, თუ როგორი დამოკიდებულება გაქვთ, ფაქტია, ციფრული ვალუტა ყოველდღიურობის განუყოფელი ნაწილია. ჩვენ გიხსნით, რა არის კრიპტოვალუტა, როგორ მუშაობს და როგორაა წარმოდგენილი ქართულ ბაზარზე. 

ბოლო წლებში ვიდეო თამაშის ინდუსტრია როგორც საქართველოში, ისე მსოფლიოში მნიშვნელოვნად გაიზარდა. გლობალურად, ყოველწლიურად ეს სფერო მილიარდობით აშშ დოლარს გამოიმუშავებს. თამაშების შექმნისა და გამოყენების ზრდას გავლენა აქვს ქვეყნის ეკონომიკაზე, ინოვაციებსა და კრეატიულობაზე, საერთაშორისო აღიარებაზე, განათლებასა და უნარების განვითარებაზე. წარმოგიდგენთ რამდენიმე ქართულ თამაშს, რომელთა შესახებაც შეიძლება არც გსმენიათ: 

სამყაროში, რომელიც გადატვირთულია ტექსტური შეტყობინებებითა და სატელეფონო ზარებით, ბევრი ადამიანი კომუნიკაციის სხვა ფორმას — ხმოვან შეტყობინებებს ირჩევს. ხმოვანი შეტყობინებები მოკლე აუდიო ჩანაწერებია, რომლებსაც ადამიანები ერთმანეთს უგზავნიან. ის ჩაშენებული ფუნქციაა შეტყობინებების პოპულარულ აპლიკაციებში, როგორიცაა WhatsApp, iMessage, Telegram და სხვა.

დღეს მეტავერსი ცნობილია, როგორც იმერსიული ინტერნეტ სივრცე, სადაც წვდომა გვექნება ვირტუალურ რეალობასთან და შეგვეძლება ურთიერთქმედება ყველა სახის გარემოსთან ავატარებისა და ინოვაციური ციფრული ტექნოლოგიების გამოყენებით. საქმე ისაა, რომ მეტავერსი ახალი არ არის.

ერაივალი (Arrival) პირველი ქართული Metaverse ღონისძიებების სტარტაპია, რომელიც კომპანიებს ვირტუალურ სამყაროში ინტერაქციული ივენთების ჩატარებაში ეხმარება. «ჩვენი მისიაა, მონაწილეებს მივცეთ შესაძლებლობა, ვირტუალურ ღონისძიებებზე დინამიკური და სახალისო გამოცდილება შექმნან და მიიღონ» — ვკითხულობთ ერაივალის ვებ-გვერდზე.

ბოლო ხუთი წლის განმავლობაში კალიფორნიაში დიდმა ხანძრებმა ტყეები და კერძო საკუთრებები გაანადგურა. ცეცხლმა ასობით მილიარდი დოლარის ზარალი და ადამიანების სიცოცხლე შეიწირა. 2017 წლიდან აშშ-ის მხოლოდ ამ შტატში ხანძრების გამო 20 000-მდე ნაგებობა და 11 მილიონ ჰექტარზე მეტი მიწა განადგურდა. დაიღუპა 100-მდე ადამიანი.  კალიფორნიის ხელისუფლებამ გადაწყვიტა, ხანძრების გაჩენის ან  გავრცელების პრევენციისთვის თანამედროვე ტექნოლოგიები გამოიყენოს. 

«ბატონო ჩიუ, მადლობა მობძანებისთვის! თქვენი პლატფორმა აკრძალული უნდა იყოს». — TikTok-ის აღმასრულებელი დირექტორი შოუ ზი ჩიუ ხუთშაბათს, 23 მარტს კონგრესის წინაშე წარსდგა. მოსმენის მიზანს აპლიკაციის უსაფრთხოების  შესახებ არსებული შეშფოთების ირგვლივ საუბარი წარმოადგენდა. თუმცა, კონგრესის წევრების კითხვები TikTok-ის მომხმარებლებისთვის სასაცილო მასალად იქცა.

ბოლო პერიოდში, პლატფორმა Twitch-ის ბევრმა სტრიმერმა YouTube-ზე გადაინაცვლა. ბოლო ათწლეულის განმავლობაში, Twitch სტრიმების (პირდაპირი ტრანსლაციის) ერთ-ერთი დომინანტური პლატოფრმაა. ყველაზე დიდი სტრიმერები Twitch-ზე გახდნენ პოპულარულები, მათ შორისაა: xQc, Amouranth, Ninja და Pokimane. პირველი ცნობილი სტრიმერი, რომელმაც 2019 წელს Twitch-იდან YouTube-ზე გადაინაცვლა, CourageJD იყო.

ქართული მითოლოგია თუ ზღაპრები სავსეა არაერთი საინტერესო თავგადასავლითა და პერსონაჟით. თითოეულ მათგანს ინდივიდუალური ხასიათი და გამორჩეული ისტორია აქვთ. მზეო დევაძე, ბუბა რუსეიშვილი, ცოტნე ღლონტი და ელენე თედორაძე ქართული მითოსით დაინტერესდნენ და შექმნეს Kartvelian Legends — ახალი პროდუქტი, რომელიც მობილური თამაშის საშუალებით გეგმავს საზოგადოებას ქართული ისტორია, მითოლოგია და ზღაპრები გააცნოს. თამაშის ილუსტრაციები, ისტორია და მუსიკალური გაფორმება სწორედ ქართულ მოტივებს დაეყრდნობა. 

სტარტაპების წარდგენა (Pitching) მეწარმეობის არსებითი ასპექტია. Pitching სტარტაპის დამფუძნებლებს საშუალებას აძლევს, მიაწოდონ იდეები, ხედვა და მონდომება პოტენციურ ინვესტორებს, პარტნიორებსა და მომხმარებლებს. ის ეხმარება სტარტაპებს, მოიპოვონ ხილვადობა, შექმნან სანდოობა და უზრუნველყონ რესურსები, რომლებიც სჭირდებათ პროდუქტებისა და სერვისების ბაზარზე გასატანად.

The Generalist-მა მთელი მსოფლიოს მასშტაბით სხვადასხვა ინდუსტრიიდან მრავალი კომპანია შეისწავლა, რომლებიც განვითარების სხვადასხვა ეტაპებზე არიან.  განსაკუთრებული ყურადღება კომპანიების წარმოშობის ისტორიაზე გამახვილდა. მაგალითად, როგორ იმოქმედა ჰოვარდ შულცის (Starbucks-ის აღმასრულებელი დირექტორი) ანტრეპრენერულ ხედვაზე იტალიაში მოგზაურობამ? რატომ იყო მორის ჩანგი (Taiwan Semiconductor Manufacturing Company)  მზად მსოფლიოში ყველაზე დიდი ნახევარგამტარული მწარმოებლის შესაქმნელად?

კლიმატის ცვლილება ერთ-ერთი უდიდესი გლობალური გამოწვევაა. ის გამოწვეულია ადამიანების საქმიანობის გამო, მათ შორის: წიაღისეული საწვავის წვა, ტყეების განადგურება და სოფლის მეურნეობა. კლიმატის ცვლილების ზემოქმედების შესამცირებლად მნიშვნელოვანია, სათბურის გაზების ემისია შემცირდეს და განახლებადი ენერგიის წყაროების გამოყენება გაიზარდოს. დღეს ხელოვნური ინტელექტი კლიმატის ცვლილებებთან საბრძოლველად ძლიერი ინსტრუმენტია.