თორი (Tor) ბრაუზერია, რომელიც შექმნილია ინტერნეტში ანონიმური გადაადგილებისთვის. ის გაზღვევთ თქვენი ინტერნეტ გადაადგილების კვალის შენახვისა და შემოწმებისგან. თორი ხშირად ასოცირებულია darknet-თან და კრიმინალურ აქტივობებთან. სამართალდამცავი ორგანოს წარმომადგენლები, რეპორტიორები, აქტივისტები და უბრალო ადამიანები, რომლებიც თავიანთი პირადი სივრცის უსაფრთხოებაზე ფიქრობენ, ხშირად იყენებენ ამ ბრაუზერს. ამას გონივრული მიზეზები აქვს.
თორი (Tor) ბრაუზერია, რომელიც შექმნილია ინტერნეტში ანონიმური გადაადგილებისთვის. ის გაზღვევთ თქვენი ინტერნეტ გადაადგილების კვალის შენახვისა და შემოწმებისგან. თორი ხშირად ასოცირებულია darknet-თან და კრიმინალურ აქტივობებთან. სამართალდამცავი ორგანოს წარმომადგენლები, რეპორტიორები, აქტივისტები და უბრალო ადამიანები, რომლებიც თავიანთი პირადი სივრცის უსაფრთხოებაზე ფიქრობენ, ხშირად იყენებენ ამ ბრაუზერს. ამას გონივრული მიზეზები აქვს.
თორის შექმნა 1990-იან წლებში ამერიკის შეერთებული შტატების მთავრობას უკავშირდება. შეერთებული შტატების საზღვაო არმიამ Tor ბრაუზერი თავდაპირველად მთავრობის სენსიტიური კომუნიკაციის დასაფარად შექმნა. მართალია, თორს ჯერ კიდევ იყენებენ მთავრობები, თუმცა ის ახლა არის ღია წყაროზე დაფუძნებული მრავალ პლატფორმიანი ბრაუზერი, რომელიც საზოგადოებისთვისაც ხელმისაწვდომია. მაგალითად, ადამიანის უფლებათა დამცველი აქტივისტები, რომლებსაც თავიანთი ინტერნეტ აქტივობის პრივატიზაცია სჭირდებათ, რათა თავიდან აიცილონ მთავრობის მხრიდან აგრესია, კანონის გავლენა და კრიმინალური დაჯგუფებებისგან თავდასხმა, ხშირად სწორედ თორს მიმართავენ.
სამართალდამცავ ორგანოებს შეუძლიათ გამოიყენონ სხვადასხვა ტექნიკები და იარაღები, რათა აღმოაჩინონ თორის მომხმარებლები, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც ისინი ისეთ საიტზე შედიან, რომელიც არ იყენებს ორმხრივი დაშიფვრის ფუნქციას. ბრაუზერი იყენებს გასასვლელ რელეებს და დაშიფრულ გვირაბებს, რათა დამალოს მომხმარებლის გადაადგილება ქსელში, მაგრამ საბოლოო წერტილებს უფრო ადვილად დასაკვირვებელს ტოვებს. მისი ეფექტი ქსელის საზღვრებში ექცევა.
თორის ბრაუზერი მუშაობს ხახვის მარშრუტის (Onion Routing) ტექნოლოგიით. ეს არის თანასწორი (peer-to-peer) ქსელი, რომელიც საშუალებებს აძლევს მომხმარებლებს, გადაადგილდნენ ინტერნეტში ანონიმურად. «ხახვის მარშრუტი» იყენებს დაშიფვრის რამდენიმე ფენას, რათა დამალოს წყაროც და გაგზავნილი ინფორმაციის დანიშნულების ადგილი. ის შექმნილია ისე, რომ ვერავინ შეძლოს ონლაინ კომუნიკაციის შემოწმება ან დაკვირვება.
როდესაც მომხმარებელი გადმოიწერს Tor-ს, ბრაუზერი იყენებს თორის სერვერს, რათა გააგზავნოს მონაცემები გასასვლელი კვანძისკენ. ეს ადგილი წარმოადგენს წერტილს, საიდანაც მონაცემები ტოვებენ ქსელებს. მონაცემები გადაგზავნისთანავე იშიფრება მრავალჯერადად, სანამ ის შემდეგ კვანძში გადავა. პროცესის გამეორება ართულებს მონაცემის საწყისი წერტილის აღმოჩენას. დამატებით, თორის ბრაუზერი არ ინახავს ინტერნეტ გადაადგილების ისტორიას და არ აგროვებს ქუქიებს.
Tor ბრაუზერი მომხმარებელს სამი დონის უსაფრთხოებას სთავაზობს, რომელიც მოიცავს ერთ მთავარ და ორ დამატებით საფეხურს. სამივე საფეხური მომხმარებელს სხვადასხვა დონის დაცვას სთავაზობს. მაქსიმალური დაცულობა მესამე საფეხურითაა გარანტირებული.
მართალია, Tor უფრო მეტად დაცულია, ვიდრე უფრო ხშირად გამოყენებული ბრაუზერები, თუმცა ის შეტევებისგან ბოლომდე დაცული არ არის. მიუხედავად იმისა, რომ Tor იცავს მომხმარებელს ინტერნეტ გადაადგილების ანალიზისგან, ის არ უშლის ხელს ორმხრივ კორელაციას, რაც არის მონაცემთა ნაკადიდან ერთზე მეტი მონაცემის წერტილის გამოყენების პროცესი თავდასხმის წყაროსა და მიზნის დასადგენად.
Dark web ეწოდება ინტერნეტის ნაწილებს, რომლებსაც უბრალოდ ძებნის ველში ვერ იპოვით. ის მოიცავს უამრავ ვებსაიტს, მათ შორის, ფორუმებსა და მაღაზიებს, რომლებსაც სჭირდებათ სპეციფიკური პროგრამული უზრუნველყოფა მათზე წვდომისთვის. ყველას შეუძლია საზოგადოებრივი ინტერნეტის გამოყენება, ხოლო dark web პირადი ქსელია, სადაც მომხმარებლები არ ასაჯაროებენ მათ რეალურ IP მისამართებს. ეს dark web-ს უფრო დაცულ ადგილად აქცევს ბიზნესისთვის, თუმცა, ასევე ქმნის სივრცეს, სადაც ძალიან ბევრი არალეგალური ქმედება იჩენს თავს.
Dark web-ის მომხმარებლები არიან სამხედროები, პოლიტიკოსები, ჟურნალისტები და კრიმინალები. Dark web შეიქმნა იმისთვის, რომ ინდივიდებს ან ჯგუფებს შესძლებოდათ კომუნიკაცია კვალის გარეშე. გარდა პოტენციური უკანონო გამოყენებისა, dark web ლეგიტიმურ მიზნებსაც ემსახურება. მათ შორის, მამხილებლებს საშუალებას აძლევთ გააზიარონ ინფორმაცია, რომელსაც სხვაგვარად ვერ გაავრცელებდნენ.
თორის ბრაუზერი მომხმარებლებს dark web-ზე წვდომას აძლევს. მიუხედავად იმისა, რომ ბევრი dark web-ს უკანონო ქმედებას უკავშირებს, თორის ქსელს მისი გამოყენების ლეგიტიმური მიზეზები აქვს. ეს მოიცავს, მაგალითად, კომუნიკაციას ან ინფორმაციის მიწოდებას იმ ქვეყნებისთვის, სადაც ინტერნეტ ცენზურა აქტიურად მოქმედებს.
